Sääʹm sosioliŋvistiikk professor Annika Pasanen Sääʹm õllškooulâst ǩiõttʼtââll suu komissiooʹje tuejjeem čiõlǥtõõzzâst Lääʹddjânnmest mainstum sääʹmǩiõli ǩiõli vaajtummuž historia di ânnʼjõžvuâkka vaaikteei eettmõõžžid da ǩiõli jieʹllemviõkksažvuõʹtte kõskksaž tuejjeeʹjid. Pasanen kägg ouʹdde kõõččmõõžžid, kook õhttne sääʹmǩiõli da tõid mainsteei õutstõõzzi veiddsõs muttsa da õutstõõzzi fiʹttjõõzzid tõn årra.
– Lääʹddjânnmest mainstum sääʹmǩiõl jeäʹlle viõkkšõs jeällʼjummuž da ouddnummuž ääiʹj. Tõi ânnʼjõžvueʹjj štempplâʹstte kuuitâǥ še veiddsõs ǩiõllvaajtõõzz čõõđ ääiʹj kuâsttjeei vaaiktõõzz, määŋgnallšem da vueʹzzi ruõʹsse mõõnni ǩiõl jieʹllemviõkksažvuõđ muʹtti proseeʹss di jiânnai nuuʹbbineez järrneei sosioliŋviistla vueʹjj da taarb jeeʹres sääʹmǩiõllsaž õutstõõzzin, Pasanen ǩeeʹrjat.
Ko täʹrǩstõõlât sääʹmǩiõli pueʹttiääiʹj, Pasanen kägg ouʹdde kõskksaž tuejjeeʹjen sääʹmǩiõli serddjummuž piârrjin, ǩiõli jieʹllemviõkksažvuõđ säʹmmlai dommvuuʹdest da tõn åålǥpeäʹlnn, ânnʼjõž vuâkka veʹrddeeʹl viõkkšab ǩiõllplaanummuž taarb di ouddpeâmm da mättʼtõõzz rool. Lââʹssen Pasanen täʹrǩstââll tuâjjviõǥǥ da sääʹmǩiõllsaž kääzzkõõzzi pueʹttiääiʹj. Ouʹdde kaggââtt še tâʹvvsääʹmǩiõl ouddnummuš jeeʹres riikki vuuʹdest. Looppâst Pasanen eʹtǩǩad ǩiõllpoliittlaž kuånstid sääʹmǩiõli jieʹllemviõkksažvuõđ lââʹzztem diõtt.
Pasanen teäddad, što puk Lääʹddjânnmest mainstum sääʹmǩiõl jeäʹlle viõkkšõs jeällʼjummuž da ouddnummuž ääiʹj, leâša tõk lie kuuitâǥ õinn vaarvuâla. Tõi jieʹllemviõǥǥ ravvummuš ooudald viõkkšõs da ǩeâllʼjeei ǩiõllplaanummuž, kååʹtt ij ânnʼjõžvueʹjjest tiõuddu.
Tiõrv pueʹttem Säʹmmlai ǩiõlʼlaž suddõõttmõõžž, piʹrǧǧummuž da oođummuž proseeʹss Lääʹddjânnmest -pååđčiõlǥtõõzz õlmstâʹttemšõddmõʹšše, koon riâžžât Teams-webinaarân piâtnâc 23.5.2025 čiâss 10–12. Šõddmõš lij lääʹddǩiõllsaž da tõn liântteet.
Programm
- 10:00 Šõddmõõžž ääʹvummuš, komissaar Anni-Siiri Länsman
- 10:05 Pååđčiõlǥtõõzz ouʹdde pohttmõš, Annika Pasanen
- 10:30 Paneeʹlsaǥstõõllâm
Šõddmõš poott mââimõõzzâst čiâss 12:00.
Paneliist
- Marja-Liisa Olthuis, Anarâškielâ servi rõ saaǥǥjååʹđteei
- Tauno Ljetoff, Sääʹmteʹǧǧ
- Irja Seurujärvi-Kari, Universiteeʹtt lehtor emerita, Puärrsab tuʹtǩǩeei Alggmeertuʹtǩǩummuš, Heʹlssen universiteʹtt
- Mika Saijets, Sääʹm Ǩiõllkaʹlddi jååʹđteei
Pueʹtted tiõrvân Teams-šõddmõʹšše!
Čiõlǥtõõzz õlmstââʹttet Riikksuåvtõõzz neʹttseeidain pi 23.5. čiâss 8:
- Annika Pasanen: Säʹmmlai ǩiõlʼlaž suddõõttmõõžž, piʹrǧǧummuž da oođummuž proseeʹss Lääʹddjânnmest https://urn.fi/URN:ISBN:978-952-383-928-1
Čiõlǥtõs lij vueʹssen Säʹmmlai tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio pååđčiõlǥtõõzzi rääidast. Komissio tuâjjan lij čiõlǥted säʹmmlai ǩiõččlâʹsttem čårstummuž da assimilaatio di puʹhtted ouʹdde kuånstid suåvâdvuõđ raajjâm diõtt alggmeer säʹmmlai da Lääʹddjânnam riikk kõõskâst. Teâđ komissiooʹje valmštõllum čiõlǥtõõzzin käunnʼje neʹttseeidain https://sdtsk.fi/julkaisut/.