Sääʹmpuäʒʒhååid vueʹjjest Lääʹddjânnmest lie valmštõõvvâm kueʹhtt ođđ čiõlǥtõõzz. Tuʹtǩǩeei Anne-Maria Magga da Oula-Antti Labba lie tuejjääm Säʹmmlai tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissiooʹje pååđčiõlǥtõõzzid, kook taʹrjjee ǩičldõõǥǥ äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjj vuõiggâdvuõđlaž sâjja da tõõzz õhttneei vaʹǯǯtõõzzid.
Čiõlǥtõõzz ǩiõttʼtâʹlle sääʹmpuäʒʒhoiddu õhttneei vuõiggâdvuõđid nuuʹbbeez tiuddeeʹl. Õõlmtõõzz âʹnne še seʹst jiânnai õhttsaž teeʹmid, mâʹte lääʹdd puäʒʒhåiddlääʹjjšiõttummuž vaaʹnid di säʹmmlai vuõiggâdvuõđi da äʹrbbvuõđlaž puäʒʒhåiddamnääʹl tobdstummuž taarb. Čiõlǥtõõzz ouʹdde tåimmeʹtǩǩõõzzid vueʹjj teevvam diõtt.
Puäʒʒsiidi heäjas sââʹjj vueiʹtlvâstt vuõiggâdvuõđi neuʹrrummšid
Magga čiõlǥtõs täʹrǩstââll lääʹdd puäʒʒhåiddlääʹjjšiõttummuž da paalǥâskåʹddriâžldõõǥǥ vaaiktõõzzid sääʹmpuäʒʒhoiddu da jeäʹrben tõn äʹrbbvuõđlaž sijddriâžldõʹǩǩe. Čiõlǥtõõzzâst tuõđât, što lääʹjjšiõttummuš ij toobdâst sääʹmpuäʒʒhååid jiõččvuõđid ni säʹmmlai vuõiggâdvuõđid äʹrbbvuõđlaž palggâmvuuʹdid. Tän diõtt sääʹmpuäʒʒhååid vueʹǩǩ lij samai vaiʹǧǧes määŋg paalǥâskååʹddest.
- Sääʹmpuäʒʒhååid da puäʒʒsiidi heäjas vuõiggâdvuõttsââʹjj Lääʹddjânnam lääʹjjšiõttummšest vueiʹtlvâstt sääʹm puäʒʒhoiʹddjeeʹjid da puäʒʒsiidi palggâmvuuʹdid ohjjõõvvi palggâmvuʹvddvaʹlddjummšid da vuõiggâdvuõttneuʹrrummšid. Lââʹssen tõt vaigsmâtt äʹrbbvuõđlaž sääʹm puäʒʒhåiddamnääʹl da eeʹǩǩjårrõõzz harjjtummuž, lââʹzzat pâiʹlpalggmõõžž, vaigsmâtt puäʒʒhoiʹddjeeʹji šiõttlõõvvmõõžž äimmõsmuttsa di šõddad puäʒʒhoiʹddjeeʹjid da sääʹmnuõrid pannaainâsvuõđ jieʹllemvueʹjj pueʹttiääiʹjest.
- Tät peäʹlstes vaarad sääʹmpuäʒʒhååid serddjummuž pueʹtti puõlvvõõǥǥid jieʹllemviõkksaž jieʹllemvueʹǩǩen, måkmen säʹmmla haaʹlee, što tõt seill, Magga ǩeeʹrjat.
Labba čiŋlmââvv čiõlǥtõõzzstes sääʹmpuäʒʒhoiddu õhttneei vuõiggâdvuõđid Lääʹddjânnmest vuõiggâdvuõttriâžldõõǥǥ ǩiõččâmkuuʹlmest da čuõvat historia šõddmõõžžid, kook lie vaaiktam puäʒʒhååid šiõttlõõvvmõʹšše. Son še tuâtt, što ânnʼjõž puäʒʒhåiddlääʹǩǩ ij staan nokk säʹmmlai puäʒʒpaalǥâsvuõiggâdvuõđid ni nääʹlvuâkksaž lääʹjj.
- Säʹmmlai pâiʹlmošttsaž ââʹnnma da siidi sâjja vuâđđõõvvi vuõiggâdvuõđ di kollektiivla alggmeervuõiggâdvuõđ jie leäkku tobdstum Lääʹddjânnam lääʹjjšiõttummšest. Sääʹmpuäʒʒhoiʹddjeeʹjin ij leäkku jiijjâz veerǥlaž puäʒʒhååid vaaldâšmorgaan Lääʹddjânnmest. Puäʒʒhååid rääʹjteei jeeʹres mäddâânnmõʹšše vaaikteei kõskksaž lääʹjjšiõttummuš ij måtam puârõõzzin huõlǩani vaʹstted meeraikõskksaž vuõiggâdvuõđ ânnʼjõžvueʹjj.
- Säʹmmlai puäʒʒhååid vuõiggâdvuõđlaž sââʹjj lij Lääʹddjânnmest määŋgnalla heäjab ko Ruõccâst da Taarâst, Labba ǩeeʹrjat.
Nuʹtt Magga ko še Labba eʹtǩǩee, što Lääʹddjânnmest altteʹčeš puäʒʒhåiddlääʹjj oođeemtuâj. Lääʹjjest õõlǥči tobdsted sääʹmpuäʒʒhååid da sijddriâžldõõǥǥ. Puäʒʒhåiddlääʹǩǩ õõlǥči jääʹǩǩted meeraikõskksaž vuõiggâdvuõđi õõlǥtõõzzi staaneem alggmeervuõiggâdvuõđid da ravveed säʹmmlai peʹlljmiârkkriâžldõõǥǥ vuõiggâdvuõđlaž suej da seillmõõžž. Čiõlǥtõõzzin eʹtǩǩeet še tååimaid ouddmiârkkân säʹmmlai dommvuuʹd vuäʹmm mieʹcci suõjjlem diõtt, säʹmmlai mädd- da čääʹccvuõiggâdvuõđi staaneem diõtt di jeeʹres mäddâânnmõʹšše vaaikteei lääʹjjšiõttummuž oouʹdeem diõtt.
Õlmstâʹttemšõddmõš Ruäʹvnjaarǥâst da Zoom-õhttvuõđin vu 16.12. čiâss 10
Čiõlǥtõõzzi õlmstâʹttemšõddmõõžž riâžžât vuõssaarǥ 16.12. čiâss 10–12 nuʹtt Arktikuum Aurora-kueʹrncest Ruäʹvnjaarǥâst ko še Vimeo-ougglõsõhttvuõđ pääiʹǩ. Striim ruõkkât.
Tuʹtǩǩeei Anne-Maria Magga da Oula-Antti Labba poʹhtte ouʹdde šõddmõõžž aalǥâst suännai čiõlǥtõõzzi kõskksaž vuâmmšõõzzid. Teeʹmi ǩiõttʼtõõllmõõžž jueʹtǩet paneeʹlsaǥstõõllmin, koozz vuässâʹtte komissio saaǥǥjååʹđteei Hannele Pokka jååʹđteʹmen:
- Sääʹmteeʹǧǧ halltõõzz vuäzzlaž, Kaldoaivi paalǥâskååʹdd puäʒʒooumaž da põõrǥâsneǩ Asko Länsman
- Sallivääʹr paalǥâskååʹdd puäʒʒeeʹžžed Iisko-Henrik Näkkäläjärvi
- Spesiaaläʹšštobddi Sanna Hast Paalǥâskooʹddi õhttõõzzâst
- Tuʹtǩǩeei / tiõrvâsvuõtt-tiõttji dåhttar Ulla Timlin Oulu universiteeʹttest
- Ǩiõttmaddi paalǥâskååʹdd puäʒʒhoiʹddjeei da luâttaktivistt Minna Näkkäläjärvi Jeänõõǥǥâst
Šõddmõš lij lääʹddǩiõllsaž da pukid äävai.
Pueʹtted tiõrvân!
Čiõlǥtõõzzid õlmstââʹttet vuõssaarǥ 16.12. čiâss 8 Riikksuåvtõõzz neʹttseeidain:
Anne-Maria Magga Lääʹdd puäʒʒhåiddlääʹjjšiõttummuž da paalǥâskåʹddriâžldõõǥǥ vaaiktõõzz sääʹmpuäʒʒhoiddu da sijddriâžldõʹǩǩe -čiõlǥtõs:https://urn.fi/URN:ISBN:978-952-383-643-3
Oula-Antti Labba Säʹmmlai puäʒʒhååid vuõiggâdvuõđlaž sââʹjj da puäʒʒhoiddu õhttneei vuõiggâdvuõđ Lääʹddjânnmest vuõiggâdvuõttriâžldõõǥǥ čuõvâst -čiõlǥtõs: https://urn.fi/URN:ISBN:978-952-383-659-4
Čiõlǥtõõzz lie vueʹssen Säʹmmlai tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio pååđčiõlǥtõõzzi rääidast. Komissio tuâjjan lij čiõlǥted säʹmmlai ǩiõččlâʹsttem čårstummuž da assimilaatio di puʹhtted ouʹdde kuånstid suåvâdvuõđ raajjâm diõtt alggmeer säʹmmlai da Lääʹddjânnam riikk kõõskâst. Teâđ komissiooʹje valmštõllum čiõlǥtõõzzin käunnʼje neʹttseeidain https://sdtsk.fi/julkaisut/.