Suoma ja Ruoŧa Nato-lahttuvuođa ja USA:in čadnojuvvon DCA-soahpamušaid mielde olles Sápmi, earret Guoládatnjárga, lea dál oktilaš guovlu, gos soalddátgearggusvuohta nannejuvvo riikkarájiid rastá. Doaisttážii nuppástus dihtto earenoamážit soahtehárjehusaid lassáneamis ja ođđa huksen- ja infrastruktuvrafidnun.
Lappi universitehta professor Laura Junka-Aikio ođđa sierračielggadeapmi kárte, mot eamiálbmoga kultuvrii, ealáhusaide ja rivttiid ollašuvvamii Suomas váikkuha Sámi militarisašuvdna, mii speadjalastá 2020-logu geopolitihkalaš gealdduid.
Čielggadeamis militarisašuvdna čujuha dasa, ahte sihke eatnanbealuštussii laktáseaddji mihttomearit šaddet dehálaččabun mearrádusbargamis ja soalddátlaš eatnangeavaheapmi lassána. Junka-Aikio čállá ahte sápmelaččain lea oktasaš fuolla našuvnnalaš dorvvolašvuođas, muhto militarisašuvdna mielddisbuktá sápmelaččaid iešmearridanrievtti geahččanguovllus maid mearkkašahtti hástalusaid. Čielggadeami mielde sápmelaččat leat fuolastuvvan earenoamážit juo stáđásnuvvan ráđđádallan- ja oktasašdoaibmameannudemiid healbadeamis eatnanbealuštussii laktáseaddji mearrádusaid ja doaibmabijuid oktavuođas ja gilvaleaddji eanangeavaheami dagahan losádusain árbevirolaš ealáhusaide.
– Čielggadeapmi fállá ođđa konkrehtalaš dieđuid das, mot nuppástusat leat juo váikkuhan sámiide. Dat evttoha vealtameahttun doaibmabijuid, amaset nuppástusat jođálmahtáše Sámi kolonisašuvnna, assimilašuvnna ja árbevirolaš ealáhusaid vuollánahttima, čállá Junka-Aikio.
Laura Junka-Aikio sierračielggadeapmi ”Sámi militarisašuvnna váikkuhusat eamiálbmoga kultuvrii, ealáhusaide ja rivttiid ollašuvvamii Suomas” almmuhuvvo Roavvenjárggas 3.9.2025 dii 13-15 Lappi universitehta sáles B127.
Čielggadeapmi almmustahttojuvvo Stáhtaráđi neahttasiidduin 3.9. dii 8.
Čielggadeapmi lea oassi Sámiid duohtavuohta- ja soabadankomišuvnna sierračielggademiid ráiddus. Komišuvnna bargu lea čielggadit sámiid vásihan vealaheami ja assimilašuvnna ja ovdanbuktit vugiid hukset soabadeami eamiálbmot sápmelaččaid ja Suoma stáhta gaskkas. Dieđut komišuvdnii ráhkaduvvon čielggademiin gávdnojit neahttasiidduin https://sdtsk.fi/julkaisut/.
Lassedieđut
Komissára Hannele Pokka
hannele.pokka(at)sdtsk.fi
Váldočálli Ulla Aikio-Puoskari
ulla.aikio-puoskari(at)sdtsk.fi
Gulahallanplánejeaddji Mira Pohjanrinne
mira.pohjanrinne(at)sdtsk.fi